Ο
μαρξιστής διανοούμενος ρώτησε τον
συγγραφέα γιατί κατάσκοπος της ΜΙ5 σε
βιβλίο του είχε όνομα παρόμοιο με το
δικό του
Και οι δύο είναι πολύ γνωστοί
εκπρόσωποι των Βρετανών ανθρώπων
των γραμμάτων της σύγχρονης εποχής:
και οι δύο σεβαστοί συγγραφείς με διεθνή
αναγνώριση, αλλά σε πολύ
διαφορετικές “γειτονιές”
της πνευματικής δημιουργίας.
Ο ένας, ο John le Carré, είναι ο δημιουργός
μιας σειράς γνωστών θρίλερ κατασκοπείας,
όπως “ο κατάσκοπός που
επέστρεψε από το κρύο”, ο άλλος, ο
Eric Hobsbawm, υπήρξε βασικός εκπρόσωπος
της αριστερής
ιστορικής διανόησης και
βρέθηκε, λόγω
των ιδεών και της πολιτικής του στάσης
και τοποθέτησης, υπό την
κρατική επιτήρηση για πολλά χρόνια.
Πάνω: John le Carré, κάτω: Eric Hobsbawm
Ωστόσο, η πρώτη βιογραφία
του Hobsbawm, A
Life in History, που
αναμένεται στις αρχές του επόμενου
μήνα, αποκαλύπτει
μια απίθανη αλληλογραφία μεταξύ των
δύο ανδρών που επικεντρώθηκε στο όνομα
ενός χαρακτήρα σε ένα μυθιστόρημα του
Le Carre. Στο βιβλίο A Perfect Spy του 1986, που
αργότερα γυρίστηκε ως
τηλεοπτική σειρά του BBC, ο Le Carré αναφέρεται
σε έναν χαρακτήρα που ονομάζεται
"Hobsbawn" ο οποίος ήταν υπό τον έλεγχο
των βρετανικών υπηρεσιών ασφαλείας. Ο
πραγματικός άνθρωπος, ο καθηγητής
Hobsbawm, δεν ήταν ευχαριστημένος.
Μιλώντας στον Observer, ο Le Carré δήλωσε ότι
στις αρχές της δεκαετίας του 1980 είχε
απλά χρησιμοποιήσει ένα
όνομα που θα υποδήλωνε τους
σωστούς
πολιτικούς
συσχετισμούς για όσους
ήταν εξοικειωμένοι με
τις θεωρίες
της αριστεράς.
"Δεν μπορώ να φανταστώ ότι δεν γνώριζα
τις πολιτικές
θέσεις
του Hobsbawm", δήλωσε ο Le Carré. "Υποψιάζομαι
ότι αυτό που έκανα ήταν η δημιουργία
μιας εικόνας ενός
μαρξιστή διανοουμένου
υπό τον έλεγχο της ΜΙ5 και
έπειτα του έδωσα ένα
ανάλογο όνομα που θα ανταποκρινόταν
στον χαρακτήρα".
Η αλληλογραφία μεταξύ
των δύο στα μέσα της δεκαετίας του 1980
ήταν φαινομενικά εγκάρδια,
αλλά ο μαρξιστής
ιστορικός ζήτησε να αλλάξει το όνομα
σε όλες τις επόμενες εκδόσεις του θρίλερ.
Τέτοια αλλαγή δεν
έγινε.
Σήμερα, ο Le Carré θυμάται ότι
έγραψε στον Hobsbawm "μια
κατάλληλα ταπεινή αποκήρυξη" και ότι
έλαβε μια ευγενική απάντηση. "Ενήργησε
με χάρη. Ήμουν ευγνώμων για την ανεκτικότητα
του", δήλωσε ο μυθιστοριογράφος. Ο
Hobsbawm, ο οποίος πέθανε το 2012 σε ηλικία 95
ετών, είχε ενημερωθεί για την
προσβλητική αναφορά στο όνομά του στο
A Perfect Spy.
"Μπορώ να σας διαβεβαιώσω
ότι το όνομα γράφεται λάθος
συχνότερα από οποιοδήποτε άλλο
γνωρίζω. Είναι επίσης πολύ
σπάνιο ", υποστήριξε στην
πρώτη του επιστολή. Ο Hobsbawm παραδέχτηκε
ότι μια νομική δίωξη
θα ήταν ασταθής. "Δεν υποθέτω ότι
κάποιος θα θεωρούσε
μια φανταστική συμμετοχή στην
MI5 ως πραγματική δυσφήμιση, αν και
μιλώντας ως κάποιος που
έχει φάκελο από τουλάχιστον
το 1942, με κάνει λίγο ανήσυχο", έγραψε.
Ο ακαδημαϊκός ήταν επίσης περίεργος,
πρόσθεσε, για να μάθει πώς
συνέβη. "Το ερώτημά μου είναι απλά
αυτό: πώς στο καλό επιλέξατε
αυτό το όνομα; Είναι ένα προσωπικό
αστείο ή κάτι που παραπέμπει
στο υποσυνείδητο; "
Ο Le Carré, τώρα 87 ετών, του οποίου το
πραγματικό όνομα είναι ο Ντέιβιντ
Κορνγουελ και που υπήρξε
μυστικός πράκτορας και
για τις δύο υπηρεσίες ασφαλείας στη
δεκαετία του 1950 και στις αρχές της
δεκαετίας του 1960, του απάντησε
γρήγορα για να τον καθησυχάσει.
"Δεν έχω ιδέα γιατί επέλεξα ένα όνομα
παρόμοιο με το δικό σας, αφού δεν έχω
ποτέ συνειδητά ακούσει για εσάς ή για
τους ομωνύμους
σας. Δεν υπονοήθηκε
κάποιο αστείο και σίγουρα δεν θα
διακινδύνευα δικαστική
διαμάχη κάνοντας κάτι
τέτοιο. Επιλέγω ονόματα για τη μουσικότητά
τους. "
Ο βιογράφος του Hobsbawm, Richard J Evans, αντίθετα,
υποθέτει ότι «είναι απολύτως πιθανό»
ο Le Carré «να είχε πάρει το
όνομα από ένα μισοξεχασμένο
αρχείο που είχε δει ενώ εργαζόταν για
τις μυστικές υπηρεσίες».
Το θέμα δεν τελείωσε εκεί. Ο καθηγητής
έγραψε ξανά στον συγγραφέα για άλλη μια
φορά ζητώντας την αλλαγή
του ονόματος. Η ταυτοποίησή
του με το όνομα στο βιβλίο είχε ήδη γίνει
από έναν κριτικό σε μία
βιβλιοκριτική στη Νέα Υόρκη,
επεσήμανε. «Δεν είμαι ικανοποιημένος
από την προοπτική αστεϊσμών
σχετικά με τις υποτιθέμενες σχέσεις
μου με την MI5. Ποτέ δεν θα
μάθουμε αν μπορεί κανείς να βάλει
κάποιον συνωνόματό μου στο μυθιστόρημά
σας ως αξιωματούχο ασφαλείας,
γιατί θα ήταν τόσο γελοίο να προσπαθήσουμε
να το μάθουμε. Αλλά είναι ελαφρώς
δυσάρεστο ακόμα και να
το φαντάζεται κάποιος
που, όπως και εγώ, έχει μεγάλη
ιστορία στη μαρξιστική αριστερά ».
Παρ 'όλα αυτά, η αλληλογραφία τελείωσε
σε ένα συμβιβαστικό σημείωμα, με τον
καθηγητή να αποκαλύπτει ότι ήταν
θαυμαστής της μυθοπλασίας του Le Carré. Το
Ένας τέλειος κατάσκοπος, όπως
δήλωσε ο συγγραφέας, στην πραγματικότητα
αντανακλά τη δική του
δύσκολη ιδιωτική ζωή, και πιο
συγκεκριμένα την ταραγμένη σχέση
του Le Carre με τον πατέρα του. Ο
ίδιος δήλωσε ότι η συγγραφή του υπήρξε
μια “άσκηση καθαρμού”.
