Παρασκευή 20 Μαρτίου 2020

Νεοελληνική Γλώσσα β γυμνασίου - 5η Ενότητα Παραθετικά

5η Ενότητα

Σε αυτή την ενότητα θα ασχοληθούμε με τα εξής ζητήματα:


Θα μάθουμε τους βαθμούς των επιθέτων.
Θα μάθουμε να αναγνωρίζουμε το β΄ συνθετικό των σύνθετων λέξεων.
Θα ασκηθούμε στην οργάνωση και συνοχή της περιγραφής και της αφήγησης.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή....

1.α. ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ



 Οι βαθμοί των επιθέτων είναι τρεις: ο θετικός, ο συγκριτικός, ο υπερθετικός. Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός ονομάζονται παραθετικά του επιθέτου. 

 Το επίθετο που φανερώνει ότι ένα ουσιαστικό έχει απλώς ένα γνώρισμα λέγεται θετικού βαθμού ή θετικό. ωραίο σπίτι. 

 Το επίθετο που φανερώνει ότι ένα ουσιαστικό έχει ένα γνώρισμα σε μεγαλύτερο βαθμό από ένα άλλο λέγεται συγκριτικού βαθμού ή συγκριτικό. Ο Κώστας είναι εργατικότερος από το Γιάννη. 

 Στον υπερθετικό βαθμό διακρίνουμε δύο κατηγορίες: 

 Σχετικό υπερθετικό: λέγεται το επίθετο που φανερώνει ότι ένα ουσιαστικό έχει κάποιο γνώρισμα στο πιο μεγάλο βαθμό από όλα τα όμοιά του. Το Χ είναι το πιο ψηλό κτίριο στον κόσμο. 

 Απόλυτο υπερθετικό: λέγεται το επίθετο που φανερώνει ότι ένα ουσιαστικό έχει κάποιο γνώρισμα σε πολύ μεγάλο βαθμό χωρίς να γίνεται σύγκριση με άλλα ουσιαστικά. Ο Κώστας είναι πλουσιότατος



 Σε ορισμένες περιπτώσεις στον περιφραστικό συγκριτικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί για το πιο το περισσότερο. πιο γλυκός, περισσότερο γλυκός. 


 Το απόλυτο υπερθετικό μπορεί να σχηματιστεί και με τους ακόλουθους τρόπους: 

α. Ως σύνθετο
όλος                             ολόμαυρος                           
Θεός                             θεοσκότεινος                   
υπέρ                             υπέρλαμπρος                  
 κατά +θετικός βαθμός   κατακάθαρος                   
παν                               πανάκριβος                   
τρις                               τρισάθλιος                   
τέσσερα (τετρα-)       τετράπαχος                   
πέντε                             πεντάμορφος   

β. Με την επανάληψη του θετικού βαθμού: ένα ψηλό ψηλό βουνό. 


Για περισσότερα ανώμαλα παραθετικά, όπως για παραθετικά που προέρχονται από άλλα μέρη του λόγου, μπορείς να ρίξεις μια ματιά στη Γραμματική Νέας Ελληνικής (σελ. 56-59), στο κεφάλαιο 3. Επίθετα.


 Παραθετικά μετοχών: Οι παθητικές μετοχές σχηματίζουν πάντοτε περιφραστικά παραθετικά  Πχ.  Χαρούμενος, πιο χαρούμενος, πολύ χαρούμενος. 
   
 Παραθετικά επιρρημάτων: Υπάρχουν επιρρήματα που σχηματίζονται από επίθετα:               Επίθετα                          Επιρρήματα 
 -ος (τρανός)                       -α  (τρανά) 
 -υς  (βαρύς)                       -ιά  (βαριά) 
 -ης  (ακριβής)                    -ως (ακριβώς)

 Τα επιρρήματα αυτά σχηματίζουν κι αυτά παραθετικά όπως τα επίθετα. Για το σχηματισμό των παραθετικών των επιρρημάτων χρησιμοποιείται επίσης και η ονομαστική πληθυντικού του ουδετέρου του επιθέτου. 
( ωραίος)      ωραία         ωραιότερα         ωραιότατα            
                                             πιο ωραία         πολύ ωραία  


Για περισσότερα για τα παραθετικά των επιρρημάτων μπορείς να ρίξεις μια ματιά στη Γραμματική Νέας Ελληνικής (σελ. 100-102), στο κεφάλαιο 7. Τα επιρρήματα.



Και τώρα..... ασκήσεις! Πάτησε πάνω στην εκφώνηση και λύσε την άσκηση online.


Δεν υπάρχουν σχόλια: